Actueel


 

"Bewustzijn van de Bij" nieuw boek.

Onderstaande link geeft toegang tot een artikel in de NRC van 8 juli 2023. Twee leden van onze vereniging komen daarin ook aan het woord.

https://www.nrc.nl/nieuws/2023/07/06/hoe-is-het-om-een-bij-te-zijn-a4168904


Over de bestuiverstelling 2023.

Via bijgaande link is een bericht te lezen over de telling van bestuivers en de bedreigingen van bijensoorten.

https://nos.nl/artikel/2473277-bijen-en-andere-bestuivers-ernstig-bedreigd-nieuwe-telmethode-moet-helpen 


Nieuwe EU wetgeving uit 2022 belangrijk voor bestuivers.

Via bijgaande link is het document te lezen over de nieuwe Europpeesche wetgeving. De Green Deal: baanbrekende voorstellen om de natuur in Europa tegen 2050 te herstellen en het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren.

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_22_3746

De voorgestelde doelstellingen omvatten onder meer:

  • de afname van de bestuiverpopulaties tegen 2030 ombuigen en daarna deze populaties vergroten;
  • in landbouwecosystemen: een algemene toename van de biodiversiteit en een positieve trend voor graslandvlindersakker- en weidevogels, organische koolstof in minerale akkerbodems en landschapselementen met een grote diversiteit op landbouwgrond;

Artikel in Wageningen World nr 3 2021.

Getrainde bij ruikt Corona.

3 mei 2021

Startup InsectSense en Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) hebben bijen getraind om hun tong uit te steken bij het ruiken van het coronavirus. Het coronavirus veroorzaakt, net als andere ziekten, metabolische veranderingen in het lichaam die een geur veroorzaken. Bijen kunnen binnen enkele minuten getraind worden om de geur van met SARS-CoV-2 geïnfecteerde monsters te herkennen.

https://www.wur.nl/nl/Onderzoek-Resultaten/Onderzoeksinstituten/Bioveterinary-Research/show-bvr/Bijen-trainen-om-het-coronavirus-te-ruiken.htm


Artikel in NRC 27 januari 2020:

‘Insecten zijn te redden, als we snel zijn’

Ecoloog Caspar Hallmann Als het slecht gaat met insecten, gaat het slecht met de héle natuur, zegt Caspar Hallmann. „Mensen letten niet op insecten.”

Via onderstaande link is het artikel te lezen.

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/01/26/insecten-zijn-te-redden-als-we-snel-zijn-a3988215


DROOGTE!! en heide dracht in 1897.

Op 20 augustus 1897 stond onderstaand artikeltje in "Het nieuws vanden dag". Ongeveer hondertwintig jaar geleden ook al problemen met de heide dracht door langdurige droogte.

 


Onderzoek wijst uit: Bijen kunnen rekenen.

Via de link: https://www.quantamagazine.org/what-scarlett-howard-learns-from-the-bees-she-teaches-20200122/?utm_source=digg kun je een artikel lezen van een wetenschapper die aangetoond heeft dat bijen eenvoudige rekensommen kunnen uitvoeren zoals optellen en aftrekken.


Artikel in NRC Wetenschap 16 januari 2021: De verlokkking van een warme bloem.

Een boeiend artikel over bloemen, interessant voor ons imkers die interesse hebben in de natuur.

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/01/15/de-verlokking-van-een-warme-bloem-a4027707


Artikel in NRC op 12 januari over achteruitgang insecten.

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/01/12/de-insectensterfte-bestaat-niet-a4027209


Lezing over gebruik van Propolis.

Op 4 november 2019 hield Annette van der Knaap een interessante lezing en workshop over het gebruik van Propolis om tinctuur, hoestdrank, zalf en wondbehandeling te maken. De recepten en toelichting zijn te lezen via de link: /SiteFiles/1/files/Samenvatting%20Propolis%20workshop%202019.pdf


NRC 31 oktober 2019:

Massale insectensterfte in landbouwgebieden.

Neventstaande link toont het hele artikel: https://www.nrc.nl/nieuws/2019/10/31/insectensterfte-door-landbouw-a3978794

 


NRC 13 april 2019 Wetenschapsbijlage: "Honingbij verjaagt wilde bestuivers".

 

Nevenstaande link toont het hele artikel: https://www.nrc.nl/nieuws/2019/04/12/de-honingbij-verjaagt-soms-de-wilde-bij-a3956698


Nu.nl vermeldt op 11 februari onderstaand verontrustend artikel.


 

In de NRC Wetenschapsbijlage van 9 februari staat het onderstaande interessante artikel.


In de NRC Wetenschapbijlage van 20 januari 2019 staat het onderstaande interessante ertikel.


In de NRC van 22 september 2018 staat een interessant maar niet opbeurend verhaal: Wat als er morgen geen insecten meer zijn?

Via de volgende link is het artikel te lezen: https://www.nrc.nl/nieuws/2018/09/21/wat-als-er-morgen-geen-insecten-meer-zijn-a1617060


Interessant college laatste inzichten Neonicotinoiden.

Op 22 mei 2017 gaf Prof. Dr. Jeroen van der Sluis van de Universiteit Utrecht, een anderhalf uur college over bijensterfte. Hij behandelt op een zeer toegankelijke manier alle aspecten van dit probleem. Via onderstaande link is het hele college te volgen vi Youtube.

http://youtu.be/8hYW7vbIWDI


 

 

 


 


 

Lezing door Wim van den Oord op 13 november 2017 in Eerbeek over alle aspecten van stuifmeel.

De link hieronder laat de gehele presentatie zien.

 

/SiteFiles/1/files/Stuifmeel_%20Het%20paspoort%20van%20de%20honing.pdf



Natuurorganisaties en landbouw in overleg om verdwijnen insecten 

 
Natuurorganisaties, wetenschappers en de landbouwsector komen op 21 november bij elkaar om te praten over de toekomst van de landbouw in Nederland. Het Netherlands Ecological Research Network (NERN) heeft het initiatief tot deze bijeenkomst genomen.
 

''Het bestuur is hier sinds al eind september mee bezig. Maar door een recente studie over vliegende insecten heeft de urgentie voor zo'n bijeenkomst onderstreept. We hebben er daarom nu extra haast mee gemaakt'', zegt een woordvoerder van NERN naar aanleiding van een bericht in Trouw.

Uit de studie bleek dat driekwart van de vliegende insecten sinds 1989 is verdwenen. ''Dat kan dramatische gevolgen voor de landbouw hebben. Insecten zijn belangrijk voor het bestuiven van gewassen, maar spelen ook op andere gebieden een cruciale rol. Het is daarom belangrijk dat natuurorganisaties en de landbouw gezamenlijk de toekomst ingaan en gaan kijken hoe we er gezamenlijk chocola van kunnen maken.''

Ook LTO Nederland, banken en voedingsbedrijven worden uitgenodigd voor de bijeenkomst.

Noodklok

De afname van insecten is ook voor Natuurmonumenten donderdag aanleiding de noodklok te luiden. De organisatie heeft een petitie gemaakt en roept Nederlanders op deze te tekenen. Daarmee kunnen zij hun zorgen uiten over de massale afname van insecten.

Natuurmonumenten roept de nieuwe minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Carola Schouten, op om maatregelen te nemen die de insectensterfte tegengaan. Zo kan zij in de Europese Raad pleiten voor groene en duurzame landbouw en een einde maken aan het gebruik in de landbouw van gifstoffen zoals glyfosaat en neonicotinoïden, aldus de organisatie.


 


 


 


 

Artikel in NRC van 4 juli: "Pesticiden zijn echt slecht voor bijen" Te lezen via de link:  


ARTIKEL IN NU.NL: 8 juli 2017

 

Feit of fabel: alles over honing 

 
Het publiek kan zaterdag tijdens Nationale Imkerdag kennismaken met het beroep van de bijenhouder en ongetwijfeld ook veel honing proeven. NU.nl legde naar aanleiding hiervan een aantal stellingen over honing voor aan het Voedingscentrum en aan Ruby van den Heuvel, natuurgeneeskundige van Herbiatic.
 

1. Honing is net zo "ongezond" als suiker: feit 
"Honing bestaat voor 80 procent uit suiker. De rest is met name water. Het is dus suiker in een vloeibare vorm. Suiker levert energie, maar voorziet je lichaam niet van de nodige vitamines, mineralen en vezels. Dit geldt voor alle soorten suiker en voor honing, siropen en stropen. Het wordt weleens gezegd dat honing beter voor het lichaam is dan gewone kristalsuiker omdat het natuurlijker zou zijn en er gunstige voedingsstoffen in zitten, maar je lichaam verwerkt alle soorten suiker op dezelfde manier en de hoeveelheid gunstige voedingsstoffen is zo gering dat het geen bijdrage levert aan de gezondheid."

2. Honing die 'kristalliseert' in de pot kun je niet meer eten: fabel
"Honing bederft niet snel vanwege de hoge hoeveelheid suikers. Je kunt gekristalliseerde honing nog eten. Het ziet er minder smakelijk uit, maar is nog steeds veilig om te eten. Door honing heel voorzichtig op te warmen, kun je het weer vloeibaar maken. Let wel om het niet warmer dan 40 graden te maken."

3. Honing die niet biologisch is, is niet duurzaam: fabel
"Sinds 2015 is er pas biologische honing uit Nederland beschikbaar. 'Biologisch' betekent dat bijenkasten zo moeten worden geplaatst dat bronnen van stuifmeel en nectar binnen een straal van drie kilometer voor het grootste deel bestaan uit biologische gewassen of 'spontane vegetatie' (maaien, snoeien en begrazen) waarop geen gewasbeschermingsmiddelen worden toegepast. Daarnaast moeten de bijenkasten zijn gemaakt van natuurlijke materialen als hout en stro. Ook geldt biologische bijvoeding voor bijen als voorwaarde en dient de was om de raatbouw te structureren zuiver te zijn. Dit is in lijn met de Europese verordening voor biologische landbouw."

"Dat wil niet zeggen dat honing die niet gecertificeerd is als biologisch niet duurzaam zou zijn. Diverse soorten honing komen van gebieden waar de nectar uit het wild gehaald wordt (spontane vegetatie), of waar weinig bestrijdingsmiddelen gebruikt worden. Bovendien dragen zowel biologisch gehouden als andere bijenvolken bij aan de noodzakelijke bestuiving van veel landbouwgewassen. In feite zijn bijen een onmisbaar onderdeel van het ecosysteem en dragen ze bij aan een duurzaam voedselsysteem."

4. Honing past goed thuis in een gevarieerd dieet: feit en fabel
"Honing staat niet in de Schijf van Vijf. Maar als je gevarieerd volgens de Schijf van Vijf eet, kun je elke dag ook een paar keer iets kleins kiezen buiten de Schijf van Vijf, zoals honing op je brood of in je yoghurt."

5. Rauwe honing is een betere keuze dan 'supermarkt'-honing: fabel
"De bijdrage die honing binnen een gezond voedingspatroon kan leveren aan de inname van nutrienten is verwaarloosbaar. Door de hoeveelheid suiker past er namelijk slechts af en toe een klein beetje in een gezond eetpatroon. Hoewel verhitting van honing een effect kan hebben op een aantal van de stoffen in honing, maakt het dus voor de gezondheid niet uit of je rauwe, koud geslingerde of verhitte honing gebruikt. Smaak en substantie kunnen mogelijk wel veranderen. Qua veiligheid maakt het niets uit."

6. Alle soorten 'bijzondere' honing (zoals acacia- en lavendelhoning) krijgen die titel puur mee voor marketing: fabel
"Deze naam geeft aan van welke bloemensoort de honing vooral is gemaakt.  Dit is verder niet wettelijk geregeld, dus het is niet geregeld welk deel van de honing afkomstig  moet zijn van betreffende bloemensoort."

7. Honing hoeft niet gekoeld bewaard te worden: feit
"Dat klopt. Een geopende verpakking honing kun je in de keukenkast tot een jaar bewaren."

8. Honing werkt geneeskrachtig (onder meer tegen verbrande huid): feit
Ruby van den Heuvel: "Eigenlijk werken alle producten die de bij voortbrengt in meer of mindere mate geneeskrachtig. Honing kan inderdaad ingezet worden bij een brandplek. De honing werkt dan pijnstillend, ontsmettend en genezend. Zorg er wel voor dat de plek niet te groot is. Gaat het om een grotere brandplek (bijvoorbeeld veroorzaakt door de zon), dan is het verstandig de honing te mengen met bijvoorbeeld kwark voor een extra koelend effect. De honing alleen werkt dan vaak te afsluitend op de huid, waardoor het branderige gevoel er niet uit kan. Andere gebieden waarin de geneeskrachtige werking van honing goed kan worden ingezet, zijn wondverzorging en verkoudheid met hoest en keelpijn."

9. Honing is niet geschikt voor baby's: feit
Van den Heuvel: "Dat klopt. Honing kan besmet zijn met sporen van botulismebacteriën. Hierdoor kunnen kleine kinderen, bij wie het immuunsysteem en de darmflora zich nog moeten ontwikkelen, ziek worden. De infectie zou dan worden veroorzaakt door de inname van sporen die zich in de honing bevinden en die in het maag-darmkanaal kunnen gaan uitgroeien tot echte bacteriën. Botulisme wordt uiteindelijk veroorzaakt wanneer de bacterie kolonies gaat vormen in het darmkanaal en hier de stof botuline gaat produceren. Via opname van deze giftige stof wordt de baby uiteindelijk ziek."

10. Honing werkt goed tegen hooikoorts: feit en fabel
Van den Heuvel: "Beter werken de bijenproducten bijenpollen of bijenbrood, waarvoor de grondstof stuifmeel van bloemen is. Honing bevat ook minieme hoeveelheden van dit stuifmeel (in volksmond ook wel pollen genoemd) en kan daarom bijdragen aan hooikoortsdesensibilisatie. Vaak is echter ook een kuur nodig met bijenpollen en/ of bijenbrood. Hier zijn goede behandelschema's voor."


 


Een interessante lezing van Prof. Dr. Ir. B.J.F. Keijser onder de titel "Meten is Weten".

Op 10 april heeft Bart Keijser een boeiende lezing verorgd voor de imkers van Eensgezindheid, Imkersvereniging Eerbeek en Omstreken bij de Korenmolen in Eerbeek. Het Bijkersgilde spant zich in om objectieve meetmethoden te ontwikelen voor een aantal aspecten van honing zoals vachtgehalte, geleidbaarheid, kleur, HMF-gehalte enzovoort.

Onderstaande link geeft toegang tot de presentatie van Bart Keijser.

/SiteFiles/1/files/Meten%20is%20weten_handout.pdf

 

http://www.bijkersgilde.nl/files/pdf/de-gereedschapskist-van-de-keurmeesterkeijser2-1.pdf

 

 


 


Hoop op verbod bijengif neemt toe 

 
De Bijenstichting en Greenpeace zijn blij dat de Europese Commissie voorstelt een aantal voor bijen schadelijke bestrijdingsmiddelen te verbieden. Uit gelekte documenten blijkt dat Brussel drie zogeheten neonicotinoïden alleen nog in kassen wil toestaan.
 

Het gebruik van de insecticiden van de chemiereuzen Bayer and Syngenta wordt sinds 2013 al ingeperkt, maar lidstaten mogen er nog wel een vergunning voor afgeven. Dat zou in de toekomst ook nog mogen als de noodzaak grondig wordt aangetoond.

De lidstaten stemmen mogelijk medio mei over het voorstel. De kans bestaat echter dat zij willen wachten op een studie van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA). Die wordt in de herfst verwacht.

Greenpeace vindt het erg belangrijk dat Nederland ervoor pleit dat ook het gebruik in kassen wordt verboden. "Het water in bijvoorbeeld het Westland is extreem vervuild met deze stoffen doordat het water uit de kas gewoon in de sloten terechtkomt", zegt campagneleider Herman van Bekkem.


Artikel in de NRC op 23 maart 2017

 

Zo maak je de bijen blij

Tuinieren De lente is begonnen en de bijen komen, hoe kun je ze helpen? Auteur en biologisch tuinier  Alma Huisken geeft tips. 

Foto Felix Kästle / AFP 

Ooit bibberde ik van angst bij het idee om door een bij gestoken te worden. Honing vond ik ook al niet bijster lekker. Nu vind ik bijen de mooiste wezens op aarde en ervaar ik honing als een kostbaar geschenk. Wat er veranderde? Ik overwon mijn angst en werd imker.

Dat ik bijen in mijn bestaan wenste had met twee dingen te maken. Eén: mijn grote tuin in Noord-Groningen bezweek onder de nectar en het stuifmeel. Dat gunde ik de bijen van harte. Twee: al vergarend konden ze de vele groente- en fruitsoorten die ik teelde nog beter bestuiven. Alleen werd mijn voornemen dus gehinderd door een behoorlijk obstakel - ik vreesde voor steken. Bovendien vroeg ik me af of ik zulke fijnzinnige, kwetsbare insecten wel zorgvuldig genoeg zou behandelen. 

Om toch met honingbijen kennis te kunnen maken, nodigde ik enige jaren ‘leasebijen’ uit, met dank aan een naburige imker. Hij wilde best een bijenkast in mijn tuin parkeren en leerde mij van alles over de bij. Zo leerde ik van nabij over dat ongelooflijk interessante bijenleven en merkte ik hoezeer de moestuin, boomgaard en ikzelf baat hadden bij de bijen. Want tot mijn verrassing werkte hun aanwezigheid als een energiebron waaraan ik me kon laven. Bijen? Ze gingen bij mijn groene leven horen als klompen en compost.

Er zijn verschillende manieren van imkeren en tijdens mijn leerjaren ontdekte ik dat de biodynamische aanpak het beste bij mij past. Bijen krijgen alle ruimte om zich natuurlijk te ontwikkelen, ingrepen in de kast blijven beperkt tot het minimum en het volk heeft niets te duchten van chemische middelen ter bestrijding van ziekten of plagen. Ook mogen de bijen zwermen – dat is hun bijeigen voortplanting – en ruim voldoende honing behouden om met behulp van hun eigen, gezonde en veelzijdige voervoorraad glansrijk de winter door te komen, in plaats van op suikersiroop, die imkers als ‘vervanger’ geven nadat ze de honing hebben weggehaald. Zo benader ik sindsdien mijn volken, waarvoor ik liefde en ontzag voel. Volken die mij dichtbij laten komen en mijn imkerleven kleuren met ervaringen, van aanvankelijke beginnerspaniek, spanning en vertwijfeling, tot blijdschap, opwinding en verrukking.

Foto Peter Lipton

De bij floreert in een omgeving met overvloedige bloei. Uit bloemen haalt ze haar volledige maaltijd: bloemsap (nectar) en stuifmeel. Daarmee voedt ze zichzelf, haar koningin en alle pasgeboren bijtjes. Bijen kunnen zelfs een eigen huis bouwen, want de wasraten van hun nest bestaan grotendeels uit nectar en stuifmeel, bewerkt en voorzien van lichaamseigen sappen en stoffen. Wat wil de bij nog meer? Planten en bomen om harsachtige deeltjes van knoppen en bladeren te schrapen; die verwerkt ze al kauwend tot kneedbare, antiseptische propolis, bijgenaamd ‘bijenkit’. Ze dicht er tochtende kieren van haar woning mee. Kortom, een bij kan ontzettend veel zelf, maar geen bloemen zaaien. Dus doen wij dat. Het liefst biologische. Voor iedereen die de bij wil helpen - waar je ook woont, en of je nu wel of geen tuinier bent - zijn hier zes tips, voor honingbijen, solitaire bijen, hommels en vlinders. 

  1.  

    Zaai bloemen

    Elke bloem (en boom) die stuifmeel, nectar en onderdelen voor propolis biedt is een bijengeschenk. Zaai of poot het hele jaar door en zorg voor gevarieerde bloei van februari tot diep in de nazomer, oftewel: gedurende de actieve tijd van de bijen. Voorjaarsbloemen zijn erg belangrijk, want al vanaf februari worden de jonge, zeer voedselbeluste bijtjes geboren, maar denk ook aan zomer- en herfstbloemen, aan groenbemesters - gewassen die je in voor- en najaar teelt om je tuingrond te verbeteren - en aan bloeiende groenten (boerenkool rucola) en kruiden (lavendel, rozemarijn, tijm).

  2.  

    Doe iets met deze veertien bloemen en bomen

    Een mini-selectie uit de honderden bloemen en bomen waarop bijen dol zijn. In volgorde van het seizoen: 1. sneeuwklokjes, 2. bloeiende hazelaars, 3. (vroege) krokussen, 4. bloeiende wilgen, 5. bloesems van alle fruitbomen en -struiken, 6. phacelia (fraaie, lila groenbemester, ‘bijenbrood’ genoemd om zijn grote waarde), 7. rozen met een open hart (zoals de hondsroos), 8. komkommerkruid, 9. klaver, 10. Oost-Indische kers, 11. heleniums, 12. heide, 13. mosterdblad, 14. bloeiende klimop. Ook voor balkontelers of stoeptegeltuiniers is dit alles haalbaar, want van hazelaar en wilg bestaan kleine soorten.

  3.  

    Schaf bijenhotels aan

    Direct doen. Bijenhotels zijn perfecte overwinterplekken c.q. kraamkamers voor met name solitaire bijen. Ideale ophanghoogte: 1-2 meter. Zelf maken kan ook, van bundels holle stengels met verschillende diameters. Bevestig de bundels stevig aan schutting of tuinmuur, of zet ze muurvast tussen takken of stenen.

  4.  

    Bewaar oude plantenstaken

    Knip stevig gewas in de herfst niet weg, maar laat het staan. Denk aan bonenstaken, rietpollen, stengels van kardoen, zonnebloemen, enzovoort. Ze vormen ideale schuil- en rustplekken voor al vroeg (of nog laat) uitvliegende bijen en voor honingbijen die een ‘reinigingsvlucht’ maken, om even te poepen. Schoon als ze zijn doen ze dat buiten hun kast en aan zo’n stengel kunnen ze heerlijk hangen. 

  5.  

    Bied de bijen water aan

    Met water verdunnen bijen hun honing. Ook laten ze tijdens hete zomerdagen waterdruppels in hun kast verdampen door snel met hun vleugels te wapperen. Bijenairconditioning! Vul een platte schaal met schoon (regen)water en leg er een flinke handvol in de lengte gehalveerde wijnkurken in, die werken als reddingsboei. 

  6.  

    Sluit je aan bij deguerrilla-gardeners

    Heb je geen balkon en zelfs geen plek voor een stoeptegeltuintje? Sluit je aan bij guerrilla-gardeners die in kortdurende acties bloemrijke tuintjes aanleggen op verwaarloosde plekken zonder groen. Nog zo’n sympathiek actiemiddel is om op veronachtzaamde gronden zaadbommetjes te gooien, van bloemzaden verpakt in compost en klei. 

    Echt, zelfs met een pol bieslook die je in bloei laat schieten help je bijen. Alle hulp is welkom, om bijen weer sterk te laten worden. Sterk genoeg om ziekten, uitbuiting, voedselgebrek en druk van bestrijdingsmiddelen te overwinnen en bijwaardig te leven.